შოთა რუსთაველის ჩვენამდე მოღწეული ერთადერთი პოემის გამორჩეული საკოლექციო გამოცემა პალიტრა L- ის საკოლექციო გამოცემების სერიის ფარგლებში გამოიცა. ტექსტი შედგება პროლოგის, ძირითადი ნაწილისა და ეპილოგისაგან. შინაარსის მხრივ, ვეფხისტყაოსანი რთული ნაწარმოებია; აქ ორი პარალელური ამბავია მოთხრობილი — არაბეთისა და ინდოეთისა, თუმცა ორივე მათგანი ერთმანეთთან სიუჟეტურად დაკავშირებულია. პოემა მდიდარია პერსონაჟებით. დაწერილია შაირის სტილში, თექვსმეტმარცვლიანი საზომით.

ავტორი: ანუკი ნატაძე   ტექსტი მოურიდებლად აშიშვლებს ეროვნულ კლიშეებში გამომწყვდეული ქართველის რიოშ სულს. კითხვისას თვალწინ ჩაიქროლებენ ნაცნობი პერსონაჟები, რომლებიც თითქოს ბევრჯერ გვინახავს, სადღაც ძალიან ახლოს, იქნებ სულაც საკუთარი კარის ზღურბლზე. იუმორით აღსავსე მძაფრი სიუჟეტი სკაბრეზული მსოფლიო ლიტერატურის მკვეთრ და გემოვნებიან ტრადიციებშია გამოხატული და მისი გაცნობა მკითხველს არა მხოლოდ სიამოვნებას მოგვრის, არამედ დააფიქრებს კიდეც

ავტორი: მაია ენჯელოუ სერია: აკრძალული წიგნების თარო ინგლისურიდან თარგმნა ანი კოპალიანმა   ვიცი, რად გალობს გალიის ჩიტი ცნობილი ამერიკელი პოეტის, მაია ენჯელოუს ავტობიოგრაფიული რომანია. წიგნი იწყება სამი წლის მაიასა და მისი ძმის ჩასვლით სტემპსში, არკანზასის შტატის პატარა ქალაქში, სადაც მათი ბებია ცხოვრობდა და აღწერს პოეტის ცხოვრებას თექვსმეტ წლამდე, როდესაც ენჯელოუ დედა ხდება.   ნაწარმოები მოგვითხრობს, თუ როგორ იპოვა საკუთარი თავი და ადგილი ავტორმა, რომელიც ერთდროულად იმდროინდელი ამერიკული საზოგადოების სამ ყველაზე მოწყვლად სოციალურ ჯგუფს მიეკუთვნებოდა – იყო „შავკანიანი, ღარიბი და ქალი, თანაც ულამაზო ქალი“. უჩვეულო გულწრფელობითა და დიდი ოსტატობით დაწერილი რომანი ორი წლის განმავლობაში იყო ნიუ იორკ თაიმსის ბესტსელერების სიის სათავეში, თუმცა რასიზმის, არასრულწლოვნის გაუპატიურებისა და სექსუალურობის თემების წინ წამოწევის გამო დღემდე შედის იმ წიგნების ხუთეულში, რომლებიც ამერიკის სკოლებსა და ბიბლიოთეკებში ყველაზე ხშირად იკრძალებოდა.    

ავტორი: სერგეი ჟადანი მთარგმნელი: ზურაბ ქუთათელაძე გამომცემლობა ინტელექტი სერგეი ჟადანის რომანი „ვოროშილოვგრადი“ ბესტსელერად იქცა გამოცემისთანავე და იმავე წელს გახდა BBC-ის უკრაინული კონკურსის გამარჯვებული. რომანი თარგმნილია ინგლისურ, ფრანგულ, გერმანულ, პოლონურ და რუსულ ენებზე.   რომანის მთავარი გმირი – გერმანი, ერთ დღეს იგებს, რომ უგზო-უკვლოდ დაიკარგა მისი უფროსი ძმა და მიემგზავრება დონბასში – თავის მშობლიურ ქალაქში, რომელიც სიმინდის ყანებითაა გარშემორტყმული და დასახლებულია მეგაზეებით, ბოშებითა და კონტრაბანდისტებით. გერმანის ცხოვრება მთლიანად იცვლება, მას, ნებით თუ უნებლიეთ, ჩაითრევენ მაფიოზური საქმის გარჩევებში, ჩახლართულ ურთიერთობებსა და ფანტასტიკურ ხეტიალში – რეალურსა თუ სიზმრისეულში. ქორწილები, დაკრძალვები, სხვადასხვა რიტუალი და ადათ-წესი, მითებით შეკაზმული წარსულისა და აწმყოს აბსურდები, მატერიალური და მისტიკური სამყაროების სიახლოვე – აი, ეს არის „ვოროშილოვგრადი“, რომელიც ამქვეყნად ყველას თავისი აქვს.

  „ზამთრის ზღვა“ გაგა ნახუცრიშვილის პირველი რომანია.  რომანს სამი თაობის პერსონაჟები ჰყავს – საბჭოთა ხელისუფლების მიერ რეპრესირებული, ტოტალიტარული სისტემის რღვევაში მოყოლილი და დამოუკიდებელ საქართველოში დაბადებული ადამიანები. მათი ცხოვრება ისეთია, როგორიც ის დრო, რომელშიც ცხოვრობენ.  მთავარი გმირი ანდრო „ხორცსაკეპ მანქანაში გატარებული“ თაობიდანაა. ანდრო ბებიის ანდერძს ასრულებს და რეპრესირებული ოჯახის ტრაგიკულ ამბავს წერს, ის საკუთარ თავზეც გვიყვება – ჯერ იყო ომი, რომელიც თითქოს არც დაწყებულა და არც არასდროს დამთავრდება, ემიგრაცია, როგორც გადარჩენის მცდელობა, მეგობრობა, კიდევ ერთი გადარჩენის გზა და სიყვარული, რომელიც მას წარსულის დავიწყებასა და სინამდვილესთან დაბრუნებაში ეხმარება.

ავტორი: ელზა გურგენიძე   ზაოდი ქუთაისის ერთ-ერთ სამრეწველო გარეუბანს შეარქვეს საბჭოთა დროს და ეს სახელი შემორჩა ურბანულ ზეპირსიტყვიერებას, როგორც საბჭოთა ინდუსტრიის რუკაზე ჩაკარგული ფსევდო-ტოპოსი, ერთდროულად შემზარავიც და მომნუსხველიც, გამოუვალიც და გამოსავალიც.    სწორედ ეს ფსევდო-ტოპოსი აქცია ელზა გურგენიძემ რომანის მთავარ მეტაფორად. ზაოდი არის ადგილი, სადაც ეპიკური სიმძაფრით ვითარდება ტრაგიკომიკური მოვლენები. რომანი მოგვითხრობს ტოტალიტარული რეჟიმით ცნობიერება დაზიანებულ ადამიანებზე და სისტემასთან შეურიგებელ ტრაგიკული ბედის ინდივიდებზე.   ოსტატურად, ზომიერი იუმორით მოხელთებული ქუთაისური ატმოსფერო, თხრობის სილაღე, პერსონაჟების შთამბეჭდავი გალერეა – ეს და კიდევ მრავალი რამ „ზაოდს“ სულმოუთქმელად საკითხავ რომანად აქცევს.

ავტორი: აგათა კრისტი მთარგმნელი: პაატა ჩხეიძე "ერკიულ პუაროს პირველი და უკანასკნელი საქმე. იდუმალებით მოცული საქმე სთაილზში. აგათა კრისტის პირველი წიგნია ერკიულ პუაროს, კაპიტან ართურ ჰასტინგსისა და ინსპექტორ ჯეპის შესახებ. გაზეთი The Times 1921 წლის 3 თებერვალს წერდა: ”ამბობენ, ავტორმა სანაძლეო დადო, რომ ისეთ დეტექტიურ ამბავს გამოიგონებდა, მკითხველი ბოლო გვერდამდე ვერ მიხვდებოდა, ვინ იქნებოდა მკვლელი. მკითხველმა უნდა აღიაროს, რომ აგათა კრისტიმ ნაძლევი მოიგო“. ფარდა: პუაროს უკანასკნელი საქმე. ლეგენდარული ბელგიელი მაძებრის, ერკიულ პუაროს ტრიუმფალური კარიერის საბოლოო წერტილია. პატარა ბელგიელმა პირველი საქმე მრავალი წლის წინათ სთაილზში გამოიძია და სთაილზშივე გახსნა უკანასკნელიც. ართრიტით გატანჯულმა, როცა იცოდა, რომ დიდი ხნის სიცოცხლე აღარ დარჩენოდა, იპოვა იდეალური მკვლელი _ მისტერ იქსი."

ავტორი: ტორესა მოსი   იყო ახალგაზრდა ქართველი მწერლის, ლიტერატურული პრემია საბას ლაურეატის, მუსიკოსის, სცენარისტისა და სამოქალაქო აქტივისტის, ტორესა მოსის მესამე რომანია.   ავტორი ტრადიციას არც ამჯერად ღალატობს და მოქმედება კვლავ პატარა ქალაქ თელავში ვითარდება.   „წიგნი შესაქმისა თქმული პირველ მამათაგან ღმერთთა და კაცთათვის“ ძველი ქართული წარმართული წარმოდგენების ყველაზე ადრეული ლიტერატურული ქმნილება შეიძლება იყოს და ვინაიდან ისტორიას ყოველთვის აქვს გაგრძელება აწმყოში, მასაც თავისი ბედი ექნება, რომელიც მთავარი გმირის ბედს დაუკავშირდება. ანტიკვარების ერთი ჩვეულებრივი მაღაზია შესაძლოა მნიშვნელოვანი სამეცნიერო აღმოჩენის ადგილად იქცეს. თუმცა ყველაფერი არც ისე მარტივადაა, როგორც ერთი შეხედვით შეიძლება გეგონოთ.   წიგნში დრამას ძველი მითების სამყარო, დეტექტივი და თრილერი ენაცვლება. რეაქციონერული გაზეთი „ალაზნის სიო“ ანონიმი ავტორით „ღვარძლიანი ელიკო“, „ნემცების“ ოჯახი ელექტრონული მუსიკის წვეულებებით და „მენაპირე ბერების საძმო“ ერთ სივრცეში იყრის თავს და როცა წარსული აწმყოს გადაეჯაჭვება, იქ სადაც განსხვავებული იდეები დომინანტობისთვის იბრძვიან, ყველაფერი შეიძლება მოხდეს და მართლაც, ყველაფერი მოხდება, რაც შეიძლება, რომ მოხდეს და ისიც, რაც რთულად წარმოსადგენია.

ავტორი: გრიგოლ რობაქიძე     გერმანულიდან თარგმნა თამარ კოტრიკაძემ   გრიგოლ რობაქიძის „კავკასიური ნოველები“ ორჯერ გამოიცა გერმანულ ენაზე – 1932 წელს გამომცემლობა „ინზელის“, ხოლო 1979 წელს – „ზურკამპის“ მიერ.   კრებულს, რომელშიც სამი ნოველა იყო შესული, დიდი პოპულარობა ხვდა წილად. აკრძალვის მიუხედავად, ქართველ მკითხველს მაინც მიუწვდებოდა ხელი ემიგრანტულ ჟურნალ „ბედი ქართლისაში“ გამოქვეყნებულ ნოველებზე – „ენგადი“ და „იმამ შამილ“. „წმინდა ხარის მოკვლა“ კი დღემდე უცნობი იყო და საგანგებოდ ითარგმნა თამარ კოტრიკაძის მიერ გერმანულოვანი გამოცემის წინათქმასთან ერთად, რითაც სრულყოფილად წარმოჩნდება „კავკასიური ნოველები“ – გამორჩეული ფურცელი გრიგოლ რობაქიძის შემოქმედებიდან

ავტორი: გელა ჩქანავა   გელა ჩქვანავას მცირე რომანი „მანიფესტი“ ერთგვარ გრაფიკულ რუკასაც მოგვაგონებს, რომელზეც სიკვდილ-სიცოცხლის გადაკვეთის წერტილები მკაფიოდაა აღბეჭდილი. რომანის იდეური არქიტექტონიკა სწორედ ამ წერტილებს ემყარება – პერსონაჟების მოტივაციაც და ინსპირაციაც მათი დაძლევა, ამ ხილული თუ უხილავი საზღვრების გადალახვაა.   ძარცვის დროს, არასრულწლოვანი ყაჩაღების მიერ მოკლული ახალგაზრდა კაცის (მანქანის პატრონის) გასვენებისწინა დღეები მის უახლოეს სანათესაოში ახალი სასიცოცხლო ვნებების და საბედისწერო ურთიერთობების დასაწყისად იქცევა. ექსტრემალური, არაკონვენციური სიტუაცია ახალ სახიფათო კავშირებს ბადებს, და რაც უნდა პარადოქსული იყო, სიკვდილის შიშის და სიცარიელის დაძლევის ძალა სწორედ ამ კავშირებში ჩნდება.   მსუბუქი სარკაზმით და იუმორით სავსე თხრობა, მუდმივი დაძაბულობის სიხშირე და ფატალური დასასრულის მოლოდინი რომანს თვალმოუწყვეტლად საკითხავ ტექსტად აქცევს. „მანიფესტი“ ქალისა და მამაკაცის მარადიულ კონფლიქტს ეძღვნება, ომს, რომელიც ანგრევს კიდეც, თუმცა სიკვდილის შემდგომი სიცარიელის ჰარმონიად ქცევაც შეუძლია.

ავტორი: მანანა ამირეჯიბი   ამ წიგნის უმთავრესი თავისებურება ის არის, რომ ეს წიგნი-აღსარებაა... ავტორი შემაცბუნებელი გულახდილობით მოგვითხრობს თავის თავზე, თავისიანებზე, ნაცნობ-მეგობრებზე, ანუ საბოლოო ჯამში – ცხოვრებაზე. იმ ტექსტთაგან, რომელთა მთავარი „პერსონაჟი“ ცხოვრება, ანუ, როგორც ძველად იტყოდნენ, საწუთროა, ეს წიგნი ერთი რამით გამოირჩევა – აქ არ არის წუწუნი ამა სოფლის და მისთა მდგმურთა არასრულყოფილების გამო – ამ წიგნის ავტორი ცხოვრების ინტერესიანი დამკვირვებელი და მახვილგონიერი კომენტატორია – ჩინებული მთხრობელი, განგებისაგან იუმორის ნიჭით დაჯილდოებული, რაც მას, ძნელცხოვრებაგამოვლილს, სასოწარკვეთილებისაგან იცავს და, დარწმუნებული ვარ, მკითხველის სიმპათიასაც მოაპოვებინებს. (ლევან ბრეგაძის წინასიტყვაობიდან)

ავტორი: ბოჰუმილ ჰრაბალი მთარგმნელი:  სულხან მუხიგულაშვილი სერია:  დიოგენეს ბიბლიოთეკა   პატარა ადამიანი და მისი უკიდეგანო სამყარო, რეალობის კომიკურობა და უკიდურესი ტრაგიზმი - ეს დიდი ჩეხი მწერლის ბოჰუმილ ჰრაბალის (1914 - 1997) საყვარელი თემებია, რომლებსაც ავტორი ამ პატარა, მაგრამ მის შემოქმედებაში უმნიშვნელოვანეს რომანში კიდევ ერთხელ უბრუნდება. ამბის მთხრობელი მაკულატურის მწნეხელი ჰანტაა, რომელიც თავის Love-story-ს ჰყვება, თუმცა „მეტისმეტად ხმაურიანი მარტოობის“ მთავარი გმირის გამორჩევა რთულია: ყველა პერსონაჟი - მზეთუნახავი მანჩინკა, ბოშა ქალები, ახალგაზრდა მუშები ფერად-ფერადი ხელთათმანებით თუ ჰანტას რკინიგზელი ბიძა, რომელიც ხეხილის ბაღში ვაგონეტზე შემომდგარა - მწერლისთვის ერთნაირად მნიშვნელოვანი ადამიანები არიან.

ავტორი: მართა ურუშაძე გამომცელობა: ინტელექტი

ავტორი: გელა ჩქვანავა   გელა ჩქვანავას მკვდარი ქვიშის უდაბნო აშიშვლებს სხვადასხვა სოციალური ფენის ადამიანთა ნატურას და მათი ყველაზე ინტიმური – აღვირახსნილი, პათოლოგიური, ამბიციური ლტოლვები და ეფემერულობისთვის განწირული სურვილები სააშკარაოზე გამოაქვს.   აქ ყველა მარტოა საკუთარი ქვიშისფერი, უჩრდილო სიკვდილის – თვითრეფლექსიის საშუალების წინაშე, რასაც ქვეცნობიერად გაურბიან და მიელტვიან კიდეც სასოწარკვეთის მომენტებში. აქ ყველა თავის კაბალურ ტვირთს – წარსულ ცხოვრებასა და ცოდვებს – ატარებს ბედუინთა ტვირთასხმული აქლემებივით...  

ავტორი: დავით კლდიაშვილი სერია: პალიტრა კლასიკა გამომცემლობა: პალიტრა L  წიგნში შესულია - მოთხრობები: სამანიშვილის დედინაცვალი, ქამუშაძის გაჭირვება, სოლომონ მორბელაძე, მიქელა, შერისხვა, მსხვერპლი, მრევლში, როსტომ მანველიძე, ბაკულას ღორები; პიესები: ირინეს ბედნიერება, დარისპანის გასაჭირი, უბედურება.  

„როგორც იქნა, ეს დღეც დადგა!" – ასეთი იყო ელფრიდე იელინეკის რეაქცია, მას შემდეგ, რაც ცნობილი გახდა შვედეთის აკადემიის გადაწყვეტილება, რომლის თანახმადაც 2019 წლის ნობელის პრემია ლიტერატურის დარგში პეტერ ჰანდკეს მიენიჭა.   ჰანდკე დამკვირვებელია და არა – ჩასაფრებული მოთვალთვალე, იგი აღმწერია და არა – შემფასებელი: შეუდარებლად თვალმახვილი დამკვირვებელი და გასაოცრად სიტყვამახვილი აღმწერი. თავადვე ამბობს, რომ ნამდვილი ხელოვანის ნაწარმოებში ადამიანმა უნდა შეძლოს ცხოვრების მდინარების შეცნობა, ამგვარი ნაწარმოების შექმნას კი მხოლოდ მაშინ მოახერხებს, თუ სიცოცხლეში, სამჯერ-ოთხჯერ მაინც, თავად გაივლის მეტამორფოზას, და ამ, ზოგჯერ ძალიან მტკივნეულ განსაცდელს გაუმკლავდება.   ჰანდკეს ვრცელი მოთხრობის „მოკლე წერილი, ხანგრძლივი დამშვიდობება“ მთავარი გმირი მაძიებელია, რომელსაც სამყაროსა და საკუთარი თავის შემეცნება სურს, რადგან სასურველი ჭეშმარიტებები მისთვის დაფარულია. ის გარბის ავსტრიიდან, თავისი ტრავმირებული ბავშვობიდან, დედის თვითმკვლელობით გაჩენილი უზარმაზარი და აუტანელი სიცარიელიდან და იწყება თავგადასავლებით სავსე ამერიკული მოგზაურობა, რომელიც სინამდვილეში საკუთარი თავისგან გაქცევის მცდელობა და იმავდროულად საკუთარი თავის გამალებული ძიებაა. მთხრობლის მიერ აღწერილი ყველა ეპიზოდის უკან – როგორც კულისებს მიღმა – სრულიად სხვა, უფრო ღრმად ეგზისტენციალური პრობლემები იმალება და ბევრი დეტალი აშკარად მიგვანიშნებს ცალკეულ მომენტებზე მწერლის ავტობიოგრაფიიდან.   გერმანულიდან თარგმნა მზია გალდავაძემ

ავტორი:  ბექა ახალაია     ოპტიკური ილუზიის თვალთახედვით, ამ წიგნს/პოეზიას ჯვრის ფორმა აქვს: ერთმანეთს მოულოდნელი ეფექტებით კვეთს ჰორიზონტის და ვერტიკალის სიმეტრია – მითის სიღრმიდან ყოფის მწვერვალამდე და ფსკერის სოციუმიდან წმინდანთა სამყოფელამდე. ჯვარცმის მისტერია პოეტურ პათოსსაც მსჭვალავს და შინაარსშიც ერევა. მკითხველს რჩება განცდა, რომ თვითონაც ამ აქტის მონაწილეა, მით უფრო, რომ პოეტს „ტკივილის შესამსუბუქებლად“ მისთვის პატარ-პატარა პოსტმოდერნისტული სიურპრიზებიც აქვს. მძაფრი (თვით)ირონია, ვერსიფიკაციული მრავალფეროვნება, ენობრივი ალუზიები და სიტუაციები კი მისტერიის სტრუქტურას იმგვარ პოეზიად გარდაქმნის, რომელიც აღარ იმღერება, არამედ იცხოვრება. ან, ითამაშება – უზადო ოსტატობით და სინამდვილესთან ეჭვმიუტანელი მსგავსებით. (ნინო სადღობელაშვილის წინასიტყვაობიდან.)

ავტორი: უმბერტო ეკო     იტალიურიდან თარგმნეს ხათუნა ცხადაძემ, დარეჯან კიკოლიაშვილმა და ნათია ბერიშვილმა. თქვენ წინაშეა უმბერტო ეკოს (1932-2016) ესეების კრებული „მტრის ხატის შექმნა და სხვა შემთხვევითი ტექსტები“. შემთხვევითი იმიტომ, რომ კრებულში შესული ესეების უმეტესობა დაწერილია შეკვეთით, როგორც ჟურნალების თემატური ნომრებისთვის, ასევე სხვადასხვა კონფერენციაზე წაკითხული მოხსენებების საფუძველზე. ასე რომ, სხვადასხვა თემას სხვადასხვა შემთხვევა განსაზღვრავდა: რატომ იქმნიან ადამიანები დღემდე მტრის ხატს? როდის უჩნდება ადამიანის ემბრიონს სული? როგორ აისახება მეცნიერულ-ტექნიკური პროგრესი დიპლომატიურ სამსახურზე?.. უსაზღვრო ერუდიცია ხელს არ უშლის ავტორს, ამა თუ იმ თემაზე მსუბუქი ტონით ისაუბროს, ანუ თავადაც იხალისოს და მკითხველიც გაართოს.

ავტორი:რეზო ჭეიშვილი      ჩემი ჭკუით, ეს არის უმნიშვნელოვანესი ქართული წიგნი ბოლო ას წელიწადში. ჩემთვის, ისევ და ისევ, თორემ სხვისთვის რა ვიცი. ამ წიგნის ტონი სრულიად უცხოა ჩვენებური წიგნებისთვის. ომის და ომისშემდგომი ქუთაისი. სიმინდი, ბაბუა, ლეკის ბიჭი, პორფილი, დაუმთავრებელი სახლი. ბიჭი, რომელიც ყველაფერს იმახსოვრებს. ასეთი ქუთაისი კარგა ხანს მმართავდა. სულ არ გავდა იმას, რასაც თვალს მოვკრავდი ხოლმე. იქ რომ მოვხვდებოდი, აუცილებლად გადავხტებოდი ხოლმე ამ წიგნში და ვადარებდი. ეგეთი ქვეყანაა საქართველო. გააკეთებ ასეთ რაღაცას და არის ეს რაღაცა ჩუმად, ვითომ ასეთი წესია... აკა მორჩილაძე

ავტორი: ზაზა ხალვაში „ეს წიგნი ზაზა ხალვაშის ავტოპორტრეტია – თავისუფალი, ყოველდღიური, სახელდახელო ფუნჯით მოხაზული ავტოპორტრეტი. ტეხილ შტრიხებში ვხედავთ ზაზას ისეთს, როგორსაც გარედან ვერ ვამჩნევდით, მაგრამ  ვგრძნობდით, წარმოვიდგენდით, ვვარაუდობდით. და, ამავე დროს, აქ ზაზა არის ისეთიც, როგორიც უდავოდ იყო, როგორსაც ვხედავდით. ამიტომ ორმაგი რაკურსით ვხედავთ მის სახეს: ერთი მხრივ, დაეჭვებული, სკეპტიკური, ფრთხილი; მეორე მხრივ, პირდაპირი, მართალი, უშუალო. ამ ორერთიან ჭრილში ვხედავთ საინტერესო შემოქმედს, ღირსეულ პიროვნებას, ნამდვილ მოქალაქეს, რომლის შინაგანი სამყარო შენ თვალწინ იხსნება თანმიმდევრული დინამიკით – ფაქტი, მოვლენა, განცდა, განსჯა, თხრობა, დაფიქრება – დაბოლოს, ხვდები, რომ კითხულობ ზაზა ხალვაშის ავტობიოგრაფიულ პროზას.“ – ივანე ამირხანაშვილი

ავტორი: გრიგოლ რობაქიძე   გერმანულიდან თარგმნა თამარ კოტრიკაძემ   გრიგოლ რობაქიძის რომანი „მცველნი გრაალისა“ 1937 წელს გერმანულ ენაზე იენში, დიდერიხსის გამომცემლობაში დაიბეჭდა. ქართული საზოგადოება რომანს მხოლოდ ნაწილობრივ გაეცნო 1989 წელს ნაირა გელაშვილის პიესის – „გრაალის მცველნი“ – სახით, რომელიც  მარჯანიშვილის თეატრის სცენაზე რეჟისორმა დავით ანდღულაძემ დადგა.   „მცველნი გრალისა“ მოდერნისტული მწერლობის ბრწყინვალე ნიმუშს წარმოადგენს. რომანი სავსეა მაღალესთეტიკური, უაღრესად შთამბეჭდავი სახეებით. მოქმედება ვითარდება საქართველოს გასაბჭოების შემდეგ, თუმცა სამშობლოს ბედის უღრმესი განცდითა და შთაგონებით განმსჭვალული პერსონაჟის, ლევან ორბელის ხილვებში წარმოგვიდგება საქართველოს ისტორიის ოქროს ხანა, ცოცხლდება ქვეყნისა და ხალხისთვის სანუკვარი თქმულებები და მისტერიები.   შენარჩუნებულია ნაწარმოების ავტორისეული დასათაურება, რომელიც დასტურდება გრიგოლ რობაქიძის არაერთი პირადი წერილითა და თანამედროვეთა მოგონებებით. 

ავტორი: მიშა ანდღულაძე გამომცემლობა: ინტელექტი ყდა: მაგარი  

ავტორი: გურამ გეგეშიძე   წვდომა, ჩვენი ქვეყნისა და ზოგადად ადამიანის წინაშე მდგარი პრობლემების პირუთვნელი ანალიზი, აურაცხელი, მეტისმეტად საინტერესო პერსონაჟები, სისხლსავსე ხასიათები, მრავალფეროვნება სამყაროსი, რაც საერთოდ ახასიათებს გურამ გეგეშიძის შემოქმედებას; იდეათა სიმდიდრე, თვალსაწიერის სიფართოვე, სულის შემძვრელი დრამატიზმით აღსავსე ისტორიები ბევრ საფიქრალს უჩენს განათლებულ, ლიტერატურის გამგებ და მცოდნე მკითხველს, რომელთა შორის უამრავი პატივისმცემელი და დამფასებელი ჰყავს. „ხოცვა ნადირთა მცირეთა“, ანუ წვრილმანი თემებით გატაცება მას არ ახასიათებს, ამ მხრივ ეს წიგნი გამოირჩევა და გურამ გეგეშიძის სხვა რომანებთან და ბრწყინვალე მოთხრობებთან ერთად, ჩვენი ლიტერატურის უმნიშვნელოვანეს მონაპოვარს წარმოადგენს.   ნათლისქრობა დამაგვირგვინებელი თხზულებაა გურამ გეგეშიძის მრავალწლიანი ნაყოფიერი მოღვაწეობისა და ვფიქრობ, კიდევ ერთი სიახლეც, რომელიც ამ დიდ მწერალს ყოველი ახალი ნაწარმოებით შემოაქვს ჩვენს ლიტერატურულ ცნობიერებაში. (ნუგზარ წერეთელი)

ფრანგულიდან თარგმნა დალი იაშვილმა.   მარსელ პრუსტის შედევრმა „დაკარგული დროის ძიებაში“, რომელიც 3000-ზე მეტ გვერდს მოიცავს და 7 ტომადაა დაყოფილი, შეცვალა არა მხოლოდ ფრანგული, არამედ მსოფლიო ლიტერატურა.    პრუსტი ძირეულად ცვლის რომანის სტრუქტურისა და სიუჟეტის ტრადიციული ქარგას: მოგვითხრობს სპონტანურ მოგონებათა, ასოციაციათა, ქვეცნობიერ მინიშნებათა კვალდაკვალ; მოვლენათა გადმოცემისას არ იცავს დროულ თანმიმდევრობას. მკითხველი პრუსტისეულ უდროო დროში ვარდება: წარსულის ფრაგმენტსა და დღევანდელ შეგრძნებას გამოჰყავს დროის ბრუნვიდან. დრო დამარცხებულია ამ რომანში, დრო ხელახლაა ნაპოვნი.    მთხრობელს (პრუსტსაც), რომელსაც წერა სურს, ყურადღება გაფანტული აქვს ამქვეყნიური ამაოებით, ზეპურ საზოგადოებაში ტრიალით, ფუქსავატობით და ამ მდგომარეობაში მყოფი გადაქანცულია უამრავი ძიებით. თვალნათლივ ხედავს, რომ არანაირი ლიტერატურული ნიჭი არ გააჩნია, რომ ვერაფერს დაწერს, რადგან ის თვისებანი, რაც მწერალს უნდა ჰქონდეს, მხოლოდ დროდადრო აქვს. გადაწყვეტს, ხელი აიღოს მწერლად გახდომის განზრახვაზე. თუმცა გერმანტების წვეულებაზე მისული ეზოში ფეხს წამოჰკრავს ცუდად დაგებულ ფილაქანს და წამსვე სენ-მარკის ეკლესიის ეზო ახსენდება ვენეციაში, სადაც სწორედ ამგვარად წაბორძიკდა. ლაქიას ჩაი მოაქვს და კოვზი გაწკარუნდება ლამბაქზე, რაც შუა მინდორში გაჩერებული მატარებლის შეკეთების ხმაურს აგონებს, როდესაც საყვარელ ბებიასთან ერთად მგზავრობდა. ბიბლიოთეკაში ფორთოხლის წვენს მოართმევენ და ხელსახოცი სწორედ ისევეა გახამებული, როგორც ბალბეკში პირველად ჩასვლისას დახვდა. ეს სამი ნიშანი იდუმალი კავშირია წარსულსა და აწმყოს შორის. და ის უმნიშვნელოვანეს გადაწყვეტილებას იღებს – ჩაიკეტება, წერას დაიწყებს და კვლავ იპოვის დაკარგულ დროს. სასწორის ერთ მხარეს წერა იდება, მეორეზე – სხვა ყველაფერი. წერით უმაქნისი, უბედური, ამაო სიცოცხლე ქმედით, ბედნიერ სიცოცხლედ იქცევა.